Credit Score: क्रेडिट स्कोअर म्हणजे काय सोप्या भाषेत सांगायचे तर, CIBIL स्कोर हे कोणत्याही व्यक्तीचे आर्थिक क्रेडिट असते. क्रेडिट स्कोअरनुसार कोणत्या व्यक्तीला कर्ज मिळेल आणि कोणत्या व्यक्तीला कर्ज मिळणार नाही हे ठरविले जाते.
CIBIL स्कोअर ही तीन अंकी संख्या आहे. ही संख्या 300 ते 900 पर्यंत आहे. आता तुमचा प्रश्न असा असेल की हा नंबर कोण बनवतो? तर या प्रश्नाचे उत्तर आहे – CIBIL नावाची कंपनी आहे. या कंपनीचे पूर्ण नाव TransUnion CIBIL Limited आहे. ही कंपनी कोणत्याही व्यक्तीचा CIBIL क्रेडिट स्कोअर ठरवते.
अशा व्यक्तीचा CIBIL क्रेडिट स्कोअर CIBIL कंपनी ठरवते असे नाही. CIBIL स्कोअर निश्चित करण्यासाठी पूर्व-निर्मित प्रक्रिया आणि नियमांचे पालन केले जाते.
CIBILस्कोर कसा चेक करायचा ?
- सर्वात अगोदर अधिकृत CIBIL वेबसाइटला भेट द्या https://www.cibil.com/
- आता ‘Get Your CIBIL Score’ बटणावर क्लिक करा.
- तुमचा मोफत वार्षिक CIBIL स्कोर मिळवण्यासाठी “येथे क्लिक करा” वर क्लिक करा
- तुमचे नाव, ईमेल आयडी आणि पासवर्ड टाका. ओळखपत्राचा पुरावा (पासपोर्ट क्रमांक, पॅन कार्ड, आधार किंवा मतदार ओळखपत्र) संलग्न करा. त्यानंतर तुमचा पिन कोड, जन्मतारीख आणि तुमचा फोन नंबर टाका.
- स्वीकारा आणि सुरू ठेवा’ वर क्लिक करा
- तुम्हाला तुमच्या मोबाईल नंबरवर एक OTP मिळेल. OTP टाइप करा आणि ‘सुरू ठेवा’ निवडा
- डॅशबोर्डवर जा’ निवडा आणि तुमचा क्रेडिट स्कोअर तपासा
- तुम्हाला myscore.cibil.com या वेबसाइटवर रिडायरेक्ट केले जाईल
- ‘सदस्य लॉगिन’ वर क्लिक करा आणि लॉग इन केल्यानंतर, तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोर पाहू शकता.
अशा प्रकारे तुम्ही पाहू शकता की CIBIL स्कोअर तपासणे किती सोपे आहे. CIBIL स्कोअर दर तीन महिन्यांनी तपासला पाहिजे. कारण, काही तफावत असल्यास ती दुरुस्त करता येते. अन्यथा जेव्हा तुम्ही व्यवसाय कर्जासाठी किंवा इतर कोणत्याही कर्जासाठी अर्ज करता तेव्हा अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
तुमच्या मनात प्रश्न निर्माण होईल की खराब CIBIL स्कोअर सुधारण्याचे मार्ग काय आहेत आणि ते पुनर्प्राप्त करण्यासाठी किती वेळ लागेल. आज तुम्ही तुमचा CIBIL स्कोर सुधारू शकता अशा मार्गांवर चर्चा करूया. सर्वप्रथम, तुम्हाला तुमच्या CIBIL स्कोअरवर परिणाम करणारे घटक शोधावे लागतील. CIBIL स्कोअर 24 महिन्यांच्या क्रेडिट इतिहासावर आधारित आहे. बँका तुमच्या कर्ज खाते किंवा क्रेडिट कार्डशी संबंधित माहिती CIBIL ला पाठवतात. साहजिकच रिपोर्टिंग प्रक्रियेत चूक होण्याचीही शक्यता असते. बँकेच्या या चुकांमुळे तुमच्या CIBIL स्कोअरवरही परिणाम होतो.
देय तारखेला थकबाकी जमा करा.
जर एखाद्या व्यक्तीने व्यवसाय कर्ज किंवा इतर कोणत्याही प्रकारचे कर्ज घेतले असेल, तर त्यांना त्यांचा ईएमआय देय तारखेला जमा करण्याचा सल्ला दिला जातो.
जर व्यक्तींनी असे केले नाही तर त्याचा परिणाम त्यांच्या CIBIL स्कोअरवर होईल. CIBIL स्कोअर कमी होईल. माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगूया की देय देण्‍यास विलंबाने कर्जदारांकडून नकारात्मकतेने पाहिले जाते.
तुमच्या क्रेडिट कार्डची बिले वेळेवर भरा.
जास्त क्रेडिट वापरणे नेहमीच योग्य नसते. कोणत्याही व्यक्तीने त्यांचे क्रेडिट कार्ड अगदी आवश्यक असेल तेव्हाच वापरावे असा सल्ला दिला जातो. क्रेडिट कार्ड वापरताना त्याची बिले वेळेवर भरली पाहिजेत.
क्रेडिट रेटिंग खराब होऊ देऊ नका.
कर्जाचे दोन प्रकार आहेत. मालमत्ता गहाण ठेवून कर्ज घेतले जाते आणि काहीही गहाण न ठेवता कर्ज घेतले जाते.
जेव्हा मालमत्तेच्या तारणावर कर्ज घेतले जाते तेव्हा त्याला सुरक्षित कर्ज म्हणतात, या प्रकारच्या कर्जामध्ये गृह कर्ज, वाहन कर्ज यांचा समावेश होतो.
जेव्हा कोणतेही तारण न ठेवता कर्ज घेतले जाते तेव्हा त्याला असुरक्षित कर्ज म्हणतात. अशा कर्जांमध्ये व्यवसाय कर्ज, वैयक्तिक कर्ज, क्रेडिट कार्ड इत्यादींचा समावेश होतो.
माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगतो की एकाच वेळी 2 पेक्षा जास्त असुरक्षित कर्जे घेतल्यास, व्यवसाय कर्जासारखे तारण न घेता, वैयक्तिक कर्जामुळे CIBIL क्रेडिटचे रेटिंग खराब होते. हे टाळले पाहिजे.
वर्षभर CIBIL क्रेडिट स्कोअर तपासत राहा.
एकदा का एखाद्याचा क्रेडिट स्कोअर वाईट म्हणून नोंदवला गेला की तो पुनर्प्राप्त होऊ शकत नाही असे नाही. कधीकधी असे होते की कोणत्याही वैध कारणाशिवाय एखाद्या व्यक्तीचा क्रेडिट स्कोर कमी होतो.
अशा परिस्थितीत, आम्ही शिफारस करतो की तुम्ही दर महिन्याला तुमचा CIBIL स्कोर तपासत रहा. यामुळे तुम्हाला क्रेडिट स्कोअर काय आहे याची माहिती मिळेल. कोणत्याही वैध कारणाशिवाय क्रेडिट स्कोअर बिघडला असल्यास, तो अर्जाद्वारे दुरुस्त केला जाऊ शकतो.
एकाच वेळी अनेक कर्ज घेऊ नका.
एकाच वेळी एकापेक्षा जास्त कर्ज घेतल्यास खराब क्रेडिट स्कोअरचा धोका असतो. यामागील कारण म्हणजे एकाच वेळी एकापेक्षा जास्त कर्ज घेतल्याने जास्त EMI मिळतो. जेव्हा ईएमआय केले जाते, तेव्हा अनेक वेळा ईएमआय जमा करण्यात अडचण येते. जेव्हा EMI वेळेवर जमा होत नाही, तेव्हा त्याचा थेट परिणाम CIBIL स्कोअरवर होतो.
उत्पन्नाचा स्त्रोत खूप मजबूत असेल तरच एका वेळी एकापेक्षा जास्त कर्ज घ्यावे. उत्पन्नाच्या मजबूत स्त्रोतामुळे, EMI जमा करणे योग्य आहे. यासोबतच कर्ज म्हणून मिळालेली रक्कम ही तुमच्या आनंदासाठी न वापरता उत्पन्न मिळवण्यासाठी वापरली जावी.
क्रेडिट स्कोअर तपासा आणि चूक झाल्यास दुरुस्तीसाठी अर्ज करा
ग्राहकासाठी CIBIL स्कोअर तपासणे खूप महत्त्वाचे आहे. बरेचदा असे घडते की काही तांत्रिक बिघाडामुळे क्रेडिट रेटिंग कमी होते. अशा परिस्थितीत, ग्राहकाने दर तीन महिन्यांनी त्याचा सिबिल स्कोअर विचारला पाहिजे आणि तो तपासावा.
एकदा तुम्ही तुमच्या क्रेडिट स्कोअरमध्ये चूक ओळखल्यानंतर, चूक सुधारण्यासाठी CIBIL कंपनीकडे अर्ज करा. जेव्हा तुम्ही CIBIL कंपनीमध्ये क्रेडिट स्कोर सुधारण्यासाठी अर्ज करता तेव्हा तुम्हाला CIBIL कंपनीकडून 30 दिवसांच्या आत प्रतिसाद मिळेल.
CIBIL स्कोर कसा तपासायचा?
तुमच्या अर्जावर, CIBIL कंपनी प्रथम संबंधित बँक किंवा वित्तीय कंपनीशी संपर्क साधेल आणि तुमच्या CIBIL स्कोअरबाबत चौकशी करेल. तुमच्या CIBIL स्कोअरवर संबंधित किंवा वित्तीय कंपनीकडून कोणताही प्रतिसाद न मिळाल्यास आणि जुना CIBIL अहवाल प्रमाणित केला असेल तरच CIBIL कंपनी तुमचा जुना CIBIL अहवाल प्रमाणित करेल.
काही तांत्रिक दोषांमुळे CIBIL स्कोअर खराब असल्याचे संबंधित बँक किंवा वित्तीय कंपनीप्रमाणे दाखविले गेले, तर ते दुरुस्त केले जाते. CIBIL स्कोअर दुरुस्त करण्यासाठी, एखाद्याला संबंधित बँक किंवा वित्तीय कंपनीशी संपर्क साधावा लागेल.